Η ηλικιακή εκφύλιση ωχράς κηλίδας εκδηλώνεται συνήθως σε άτομα άνω των 50 ετών. Η πάθηση αυτή μπορεί να εμφανιστεί σε έναν ή και στους δυο οφθαλμούς, περιορίζοντας την κεντρική αλλά όχι την περιφερική όραση. Το οικογενειακό ιστορικό, η διατροφή φτωχή σε βιταμίνες και ιχνοστοιχεία, η υψηλή αρτηριακή πίεση και το κάπνισμα αποτελούν παράγοντες κινδύνου εμφάνισης της πάθησης.
Ωχρά κηλίδα: Σε ποιους τύπους ταξινομείται;
Η ηλικιακή εκφύλιση ωχράς κηλίδας χωρίζεται σε ξηρού και υγρού τύπου με τη δεύτερη μορφή να είναι πιο σοβαρή.
Εκφύλιση ωχράς κηλίδας ξηρού τύπου
Η μορφή αυτή εξελίσσεται σταδιακά με τα χρόνια και ο ασθενής μπορεί να μην εκδηλώνει κανένα σύμπτωμα. Αρχικά οι αλλαγές στην όραση είναι μικρές και σιγά σιγά το πρόβλημα επιδεινώνεται. Στο κέντρο της όρασης μεφανίζονται μαύρες κηλίδες ή γραμμές. Σε ένα μικρό ποσοστό (10%-15%) ασθενών μπορεί να μετατραπεί σε υγρού τύπου.
Οπτικά βοηθήματα όπως οι μεγεθυντικοί φακοί μπορούν να βοηθήσουν τους ασθενείς να εκμεταλλευτούν την περιφερική τους όραση και να λειτουργήσουν καλύτερα στην καθημερινή ζωή τους.
Εκφύλιση ωχράς κηλίδας υγρού τύπου
Η εκφύλιση ωχράς κηλίδας υγρού τύπου είναι σοβαρότερη αλλά πιο σπάνια. Αποτελεί περίπου το 15% του συνόλου των περιστατικών αλλά μπορεί να προκαλέσει σοβαρή απώλεια όρασης.
Σε αυτό τον τύπο η απώλεια όρασης είναι γρήγορη και στο κέντρο του οπτικού πεδίου εμφανίζονται κυματοειδής γραμμές, μαύρες κηλίδες, απώλεια αντίληψης των χρωμάτων κτλ.
Πώς βλέπει ο ασθενής;
Η εκφύλιση ωχράς κηλίδας εκδηλώνεται και στα δυο μάτια, όμως η πάθηση μπορεί να προηγηθεί σε ένα από τα δυο. Σε πρώτη φάση ο ασθενής δεν αντιλαμβάνεται αλλαγή στην όρασή του, σταδιακά όμως παρατηρεί μια θόλωση ή παραμόρφωση των αντικειμένων. Για παράδειγμα όταν διαβάζει μπορεί να θεωρεί πως ολόκληρες λέξεις ή γράμματα απουσιάζουν. Όσο η πάθηση εξελίσσεται το άτομο δυσκολεύεται να πραγματοποιήσει ακόμη και καθημερνές δραστηριότητες όπως να οδηγήσει, να δει τηλεόραση ή να αναγνωρίσει πρόσωπα.
Αντιμετώπιση εκφύλισης ωχράς κηλίδας
Αρχικά ο ασθενής καλείται να βελτιώσει τον τρόπο ζωής του. Η ισορροπημένη διατροφή, η διακοπή του καπνίσματος, η άσκηση συμβάλλουν στην επιβράδυνση εξέλιξης της νόσου. Ταυτόχρονα η χρήση ειδικών γυαλιών ή μεγεθυντικών φακών μπορούν να διευκολύνουν την καθημερινότητα του ατόμου.
Ανάλογα με την αιτία η θεραπευτική αγωγή περιλαμβάνει αντιφλεγμονώδεις σταγόνες ή φάρμακα, εφαρμογή laser, ενδοβολβικές ενέσεις, φωτοδυναμική θεραπεία κ.α. Ένας από τους πιο σύγχρονους τρόπους αντιμετώπισης είναι οι ενέσεις αντι VEGF. Σε κάποιες περιπτώσεις συστήνεται χειρουργική επέμβαση υαλοειδεκτομής.
Τι σημαίνει διαβητικό οίδημα ωχράς κηλίδας;
Το διαβητικό οίδημα ωχράς κηλίδας δημιουργείται όταν συσσωρεύεται υγρό στον αμφιβλητροειδή χιτώνα και πιο συγκεκιμένα στην ωχρά κηλίδα. Αυτό οφείλεται σε τοπική διαταραχή του τοιχώματος των αγγείων με αποτέλεσμα την αυξημένη διαπερατότητά τους. Το διαβητικό οίδημα ωχράς κηλίδας μπορεί να προκύψει σε οποιοδήποτε στάδιο της διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας και αποτελεί μια από τις πιο σημαντικές αιτίες μείωσης της οπτικής οξύτητας. Η οπτική δυσλειτουργία διαφέρει και είναι ανάλογη του τύπου του διαβήτη. Με την κατάλληλη θεραπεία στην πλειοψηφία των περιπτώσεων το οίδημα υποχωρεί.