Καταρράκτης
Καταρράκτης ονομάζεται η θόλωση του κρυσταλλοειδούς φακού του ματιού. Ο φυσικός φακός του ματιού είναι διαυγής και βρίσκεται πίσω από την ίριδα, επιτρέποντας στο φως να περάσει ελεύθερα για να φτάσει στη συνέχεια στον αμφιβληστροειδή χιτώνα στο πίσω μέρος του ματιού.
Μόλις ο καταρράκτης αρχίζει να εξελίσσεται, ο φακός του ματιού σταδιακά γίνεται πιο αδιαφανής και δεν επιτρέπει στο φως να φτάσει στον αμφιβληστροειδή, προκαλώντας έτσι απώλεια όρασης.
Σε ποιες ηλικίες εμφανίζεται ο καταρράκτης;
Με την πάροδο της ηλικίας, ο φακός αυτός χάνει την αρχική του σύσταση και θολώνει (γεροντικός καταρράκτης). Νεαρά άτομα, μπορεί επίσης να παρουσιάσουν καταρράκτη.
Δύναται να προκληθεί επίσης από νοσήματα, τραυματισμούς, ορισμένα φάρμακα και ακτινοβολίες ενώ σπάνια υπάρχει εκ γενετής (συγγενής καταρράκτης) σε βρέφη.
Ποια είναι τα κύρια συμπτώματα του καταρράκτη ματιών;
Ο καταρράκτης εκδηλώνεται με:
- θολή και παραμορφωμένη όραση
- ευαισθησία στο φως και εξασθένηση στην αντίληψη των χρωμάτων
- διπλή όραση στο ένα μάτι,
- εμφάνιση ή επιδείνωση μυωπίας
- κακή νυχτερινή όραση
- θάμβωση και φωτοστέφανο γύρω από τα φώτα
Τρόποι θεραπείας καταρράκτη
Εάν ο καταρράκτης δεν αντιμετωπιστεί σωστά και αφεθεί για μεγάλο χρονικό διάστημα, μπορεί τελικά να οδηγήσει σε τύφλωση.
Θεραπεία για τον καταρράκτη με φαρμακευτική αγωγή δεν υπάρχει. Στα αρχικά στάδια, η χρήση γυαλιών μπορεί να βοηθήσει σε κάποιο βαθμό τον ασθενή. Όταν, όμως, η θόλωση του φακού προχωρήσει, τότε η μόνη λύση είναι η χειρουργική επέμβαση.
Χειρουγική επέμβαση
Στις μέρες μας η χειρουργική επέμβαση έχει τελειοποιηθεί. Είναι ασφαλής, αποτελεσματική και συνήθως απόλυτα επιτυχημένη. Η βασική διαδικασία της επέμβασης περιλαμβάνει την αφαίρεση του θολού φυσικού φακού του ματιού και την αντικατάστασή του από ένα νέο τεχνητό φακό. Πρόκειται για μια πολύπλοκη διαδικασία και πολλές παράμετροι πρέπει να ληφθούν υπόψη από τους εξειδικευμένους χειρούργους, προκειμένου να επιτευχτεί η βέλτιστη όραση.
Ο καταρράκτης αφαιρείται επίσης με υπερήχους, μια διαδικασία γνωστή ως φακοθρυψία. Πρόκειται για μια δύσκολη τεχνική και απαιτεί μεγάλη εμπειρία και επιδεξιότητα από τον χειρουργό.
Η διαθλαστική ανταλλαγή φακών είναι μια διορθωτική διαδικασία χωρίς να χρησιμοποιείται laser.
Γίνεται απομάκρυνση του φυσικού φακού του ματιού και στη συνέχεια αντικαθίσταται από έναν τεχνητό φακό. Εισάγεται ένα τεχνητό εμφύτευμα φακού στην κάψα του φυσικού φακού του ματιού, διορθώνονται με επιτυχία τα διαθλαστικά σφάλματα, χωρίς προβλήματα όρασης.
Μπορεί να γίνει πολυεστιακή αποκατάσταση ή μπορούν να εμφυτευθούν παραδοσιακοί φακοί.
Επέμβαση με laser
Οι τομές στον κερατοειδή, η καψουλόρηξη και ο κατακερματισμός του θολωμένου φακού γίνονται από το ειδικό laser, εξασφαλίζοντας έτσι μέγιστη ακρίβεια, ασφάλεια και ταχύτητα κατά την επέμβαση.
Ο κατακερματισμός του φακού γίνεται αυτόματα και με τον λιγότερο παρεμβατικό για το μάτι τρόπο, κάτι που δύσκολα μπορεί να επιτύχει ανθρώπινο χέρι.
Δημιουργούνται έτσι άριστες συνθήκες για να ξεκινήσει ο χειρουργός τη φακοθρυψία και την αναρρόφηση των κομματιών του φακού.
Πιθανές επιπλοκές
Η χειρουργική επέμβαση για τον καταρράκτη είναι πλέον ιδιαίτερα ασφαλής. Πάραυτα υπάρχει πιθανότητα να εμφανιστούν κάποιες επιπλοκές. Ενδεικτικά αναφέρονται:
-
Φλεγμονή: Υπάρχει περίπτωση να εμφανιστεί οίδημα στο χειρουργημένο μάτι, χωρίς να υπάρχει λοίμωξη. Αντιμετωπίζεται με αντιφλεγμονώδεις οφθαλμικές σταγόνες.
-
Δευτεροπαθής καταρράκτης: Τα κύτταρα μπορεί να πολλαπλασιαστούν κάτω από τον ενδοφθάλμιο φακό και να δημιουργήσουν εν καιρώ θολή όραση. Στην περίπτωση αυτή, γίνεται ανώδυνη και γρήγορη επέμβαση για επαναφορά της ποιότητας της όρασης.
-
Ενδοφθάλμια λοίμωξη: Λαμβάνονται μέτρα κατά την επέμβαση για να ελαχιστοποιήσει τις πιθανότητες μόλυνσης. Παρόλα αυτά σε σπάνιες περιπτώσεις άτομα σε ανοσοκαταστολή, οι ασθενείς με διαβήτη μπορεί να είναι πιο ευάλωτοι στη μόλυνση.
-
Αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς: Σε ασθενείς με μεγάλη μυωπία, ο κίνδυνος της αποκόλλησης του αμφιβληστροειδούς αυξάνεται κατά τη διάρκεια κάθε είδους χειρουργικής επέμβασης ματιών. Τα συμπτώματα της αποκόλλησης του αμφιβληστροειδούς περιλαμβάνουν φωταψίες, θάμβος όρασης, θολή κεντρική όραση, εξιδρώματα.
-
Γλαύκωμα, αιμορραγία, διαρροή τομής και άλλες επιπλοκές μπορεί να παρουσιαστούν.
Συμπερασματικά
Ουσιαστικά δεν υπάρχει τρόπος πρόληψης του καταρράκτη αφού δεν έχει εξακριβωθεί τι ακριβώς τον προκαλεί. Παρόλα αυτά, ο τακτικός έλεγχος στον οφθαλμίατρο και η συνεπής τήρηση των οδηγιών του, μπορούν να αποφέρουν τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα ως προς την αντιμετώπιση του και την βελτιστοποίηση της ποιότητας όρασης του ασθενή.